Terugkoppeling online versnellingstafel Wooncollectieven
De belangrijkste kenmerken van collectieve woonvormen
Uit: Together: Ruimte voor collectief wonen van auteurs Darinka Czischke, Marije Peute, Sara Brysch, uitgegeven door nai010 uitgevers’
Op 8 mei organiseerde Het Juiste Thuis met De Derde Bouwstroom een online versnellingstafel Wooncollectieven. Wooncollectieven vormen na woningcorporaties en commerciële ontwikkelaars de derde bouwstroom die nieuwe woningen ontwikkelen. Het gaat landelijk om een potentieel van zo’n 100.000 te bouwen woningen (ca. 10% van de nieuwbouw).
Een wooncollectief is een groep mensen die samen hun eigen woonomgeving ontwikkelen en beheren. Vaak zijn ze gestoeld op gedeelde waarden, doelen of levensstijlen. Deze vorm van bouwen en wonen kan variëren van kleine groepen die een huis delen tot grotere gemeenschappen die meerdere woningen of gebouwen omvatten. Wooncollectieven worden vaak gekenmerkt door een zekere mate van gemeenschappelijk beheer, collectieve besluitvorming en verantwoordelijkheid voor het onderhoud en de organisatie van de woonomgeving.
Het idee achter wooncollectieven is vaak om een gevoel van gemeenschap te creëren, kosten te delen en duurzame levenswijzen te bevorderen. Dit kan betekenen dat bewoners samen eten, gemeenschappelijke ruimtes delen zoals tuinen of werkruimtes, en gezamenlijk beslissingen nemen over hoe de gemeenschap functioneert. Ter verduidelijking: niet iedere CPO is dus ook een wooncollectief.
Steeds meer mensen, óók senioren hebben interesse om te wonen in een wooncollectief. En steeds meer mensen zijn bereid om zelf mee te denken over de ontwikkeling daarvan. Zo ontstaan er initiatiefgroepen die contact zoeken met gemeenten, woningcorporaties en zorginstellingen voor hulp en een plek om te bouwen. Maar vervolgens lopen ze vaak tegen allerlei belemmeringen aan.
Van keukentafelidee naar woonproject
De Derde Bouwstroom is een stichting die collectief bouwen en wonen aanjaagt. Sanne Raes en Pieter Huijbregts vertelden hoe De Derde Bouwstroom initiatiefgroepen, gemeenten en corporaties helpt van keukentafelidee naar woonproject.
Dat doen zij met 4 pijlers:
Een steunpunt voor gemeenten en woningcorporaties
Een loket voor mensen en groepen van mensen die een wooncollectief willen beginnen (via dit loket kan ook begeleiding door professionals en/of vrijwilligers geregeld worden)
Communicatie, informatie en lobbywerk om ervoor te zorgen dat wooncollectieven veel gangbaarder worden en dat partijen weten hoe ze op een eenduidige manier met nieuwe aanvragen en initiatieven om kunnen gaan en hoe De Derde Bouwstroom (en hun samenwerkingspartners) daarbij kunnen helpen.
Het verbinden van partijen met elkaar
Dit alles op landelijk niveau, maar ze opereren op dit moment in Brabant. In Brabant zijn naar schatting op dit moment al zo’n 200-300 wooncollectieven gerealiseerd. Om in onze provincie de versnelling op gang te brengen heeft De Derde Bouwstroom 5 woningcorporaties bij elkaar gebracht die allemaal met een nieuw wooncollectief aan de slag willen. Specifiek heeft Sanne tijdens de versnellingstafel meer verteld over de woongemeenschap(plannen) van senioren in Middelbeers.
De ambitie van De Derde Bouwstroom is om minstens 100 nieuwe wooncollectieven per jaar in Brabant te laten opstarten volgens een standaard stramien en ervoor te zorgen dat wooncollectieven op termijn geen niche meer zijn maar gewoon een van de gangbare woonvormen waar mensen uit kunnen kiezen.
Handreiking Collectief Bouwen & Wonen
Tot slot kregen deelnemers een sneakpreview van de handreiking Collectief Bouwen & Wonen voor gemeenten die na de zomer uitkomt (wij houden jullie op de hoogte!).
Meer weten? Kijk op dederdebouwstroom.nl en/of neem contact op met Sanne Raes (sanne@dederdebouwstroom.nl) of Pieter Huijbrechts (phuijbregts@coficient.nl).
We hebben een factsheet samengesteld met daarin:
- het waarom van wooncollectieven
- Data / kengetallen
- Stakeholders en hun rollen
- De 5 belangrijkste succesfactoren bij de totstandkoming van Wooncollectieven
- De 5 belangrijkste belemmeringen + hoe op te lossen
- Input voor beleid
- Input voor communicatie en participatie
- 5 goede voorbeelden in Zuidoost Brabant
De factsheet en presentatie kunnen worden opgevraagd bij Francine Linssen
Doe mee met Wingo, de woon-bingo!
“Hoeveel verschillende collectieve woonvormen zijn er wel niet? Tiny houses, ecodorpen, senioren-groepen... en verder? Hoe hebben ze het voor elkaar gekregen? Hoe zou het zijn om zo samen te wonen? Welke vorm past eigenlijk bij mij?” De antwoorden op deze vragen ontdek je spelenderwijs. Doe mee met Wingo, de woon-bingo. Ga op bezoek bij de woonvormen en laat je verrassen door de mogelijkheden.
Cooplink en ZorgSaamWonen hebben samen Wingo verzonnen en uitgewerkt om jou kennis te laten maken met de mogelijke woonvormen. Collectief wonen is per slot van rekening een prachtige manier om samen te wonen, te delen, te leven en te genieten.
Klik op de plaat om de Wingo-kaart te downloaden
mei 2025